Werkloosheid eurozone stijgt van recordlaagte naar 6,5%

Blijf op de hoogte met gratis updates

Meld u eenvoudig aan bij de Economie van de eurozone myFT Digest – rechtstreeks in uw inbox afgeleverd.

De werkloosheid in de eurozone is gestegen vanaf het dieptepunt en is onverwacht gestegen naar 6,5 procent, nu de hoge rentetarieven en een stagnerende economie hun tol beginnen te eisen op de arbeidsmarkt in de regio.

Eurostat, het EU-statistiekbureau, zei vrijdag dat het aantal werklozen in september met 69.000 is gestegen ten opzichte van de voorgaande maand tot een totaal van iets meer dan 11 miljoen in de twintig landen die de euro delen.

De Europese Centrale Bank, die vorige week haar reeks renteverhogingen heeft stopgezet, houdt de arbeidsmarkt nauwlettend in de gaten voor tekenen dat deze de loonstijgingen zal verzwakken en vertragen, een belangrijke motor van de recente inflatoire druk.

“We zien de eerste tekenen dat de arbeidsmarkt verzacht”, zei ECB-bestuurslid Isabel Schnabel donderdag in een toespraak voordat de gegevens werden vrijgegeven. “Maar hoe langzamer dit proces zich ontvouwt en hoe zwakker het is, hoe groter het risico dat de aanhoudende krapte op de arbeidsmarkt de aannames die ten grondslag liggen aan de verwachte daling van de kerninflatie in twijfel zal trekken.”

De stijging van de werkloosheid in september, waarvan economen hadden voorspeld dat deze volgens een peiling van Reuters op een recordlaagte van 6,4 procent zou blijven, zal naar verwachting het begin markeren van een daling van de arbeidsmarkt in de eurozone, na vele jaren van gestaag herstel. De ECB voorspelt dat de werkloosheid in de eurozone volgend jaar zal stijgen naar 6,7 procent, omdat de trage groeivooruitzichten werkgevers dwingen banen te schrappen.

Claus Vistesen, econoom bij adviesbureau Pantheon Macroeconomics, zei: “Vooruitkijkend denken we dat de werkloosheid in de eurozone de komende maanden verder zal stijgen, omdat het bruto binnenlands product hapert en onderzoeksgegevens erop wijzen dat bedrijven zijn begonnen met het afstoten van werknemers, vooral in de productie.”

De werkloosheid in het blok is bijna gehalveerd sinds de piek van 12 procent in 2013, toen miljoenen mensen hun baan verloren tijdens de staatsschuldencrisis in de regio. In 2020 steeg de werkloosheid kortstondig, toen pandemische lockdowns de economie tot stilstand brachten, maar verlofregelingen verzachtten de klap en het werkloosheidspercentage is sindsdien blijven dalen, ondanks een vertraging van de activiteit het afgelopen jaar.

De groei in de eurozone is dit jaar tot stilstand gekomen doordat de hoge inflatie, de scherpe stijging van de rente door de ECB en een verzwakkende wereldeconomie de bedrijvigheid raakten. Het bbp van het blok kromp in de drie maanden tot en met september met 0,1 procent ten opzichte van het voorgaande kwartaal.

Het aandeel van door de EU ondervraagde bedrijven dat tekorten op de arbeidsmarkt aanvoert als een beperking van de productie is de afgelopen maand in alle sectoren gedaald, terwijl de intenties van bedrijven om personeel aan te nemen in sommige sectoren onder het langetermijngemiddelde zijn gedaald.

Sommige bedrijven die door de dalende vraag worden getroffen, hebben de hoop op een verbetering in de komende twee jaar opgegeven en beginnen banen te schrappen. De Duitse staaldistributeur Klöckner zei deze week dat het ongeveer 300 banen zou schrappen, oftewel 10 procent van het personeel in zijn Europese handelsactiviteiten.

“Wij denken dat de loongroei de komende kwartalen zal vertragen”, zegt Bradley Saunders, econoom bij onderzoeksgroep Capital Economics, erop wijzend dat het vacaturepercentage in Europa is gedaald en dat de vacatures op de website van Indeed “in Duitsland en Frankrijk een neerwaartse trend vertonen”.

De ECB heeft voorspeld dat de lonen per werknemer in de eurozone – haar favoriete maatstaf voor de loongroei – dit jaar met 5,3 procent zullen stijgen, ruim boven een niveau dat consistent is met het feit dat de inflatie haar doelstelling van 2 procent haalt. Maar het verwacht dat de loongroei vanaf de tweede helft van dit jaar zal vertragen, tot 3,8 procent in 2025.